Fuscicocum: μυκητολογική ασθένεια στις αμυγδαλιές-ροδακινιές
Fusicoccum canker (constriction canker) Phomopsis amygdali (Delacr.) Tuset & Portilla
Το Fuscicocum είναι μια μυκητολογική ασθένεια που προσβάλλει την αμυγδαλιά και την ροδακινιά, σε πολλές χώρες του κόσμου και στις περιοχές της Μεσογείου. Η ασθένεια προκαλείται από το μύκητα Phomopsis amygdali (Tuset, και Portilla, 1989). Το είδος Fuscicocum έχει αντικατασταθεί από το Phomopsis σύμφωνα με την ταξινομική μελέτη των Tuset και Portila (1989). Το παθογόνο παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στην Καλιφόρνια σε καλλιέργεια αμυγδαλιάς (Adaskaveg, and Förster, 1999), ωστόσο διαπιστώθηκε και στην Τυνησία από το 1968 σε αμυγδαλιές (Trigui, 1968).
Το παθογόνο προσβάλλει κλαδιά αμυγδαλιάς και ροδακινιάς μέσα από τις φρέσκες ουλές που αφήνουν τα φύλλα που πέφτουν το φθινόπωρο και από τους οφθαλμούς, τα άνθη και τις βάσεις των ποδίσκων των καρπών που πέφτουν την άνοιξη (Cohoon και Daines, 1956). Ωστόσο, έχει παρατηρηθεί και άμεση μόλυνση μέσω κοιμώμενων οφθαλμών (Uddin, et al., 1997). Τα συμπτώματα εμφανίζονται στις αρχές του καλοκαιριού και γίνονται όλο και πιο εμφανή όσο προχωρεί η μόλυνση στους βλαστούς ως τα τέλη του καλοκαιριού. Μολυσμένα κλαδιά και βλαστοί μαραίνονται και ξεραίνονται λόγω των στενόμακρων, καφέ, βυθισμένων πληγών, συχνά, περιζωνικά στις βάσεις τους. Στενώσεις που σχηματίζονται στις βάσεις των μολυσμένων βλαστών και φύλλων αλλά και συμπτώματα παράγονται και πολύ πέρα από την περιοχή μόλυνσης γεγονός που οφείλεται σε μια τοξίνη που ονομάζεται fusicoccin (Daines, 1959, Grosclaude, 1968).
Η έκκριση κολλώδους υγρού (κόμεος) συνήθως συνδέεται με έλκη (καρκίνο), αλλά δεν είναι ένα καλό διαγνωστικό χαρακτηριστικό, επειδή και άλλα παθογόνα επίσης μπορεί να την προκαλέσουν. Τα περισσότερα φρούτα στους μολυσμένους βλαστούς ζαρώνουν και πέφτουν καθόσον οι βλαστοί αποξηραίνονται. Βλαστοί που έχουν πιο βαριά συμπτώματα, συνήθως ως αποτέλεσμα φθινοπωρινών μολύνσεων, συχνά είναι νεκροί, πριν ή κατά τη διάρκεια της άνθισης και της καρπόδεσης.
Μια ανασκόπηση των μυκητοκτόνων που χρησιμοποιούνται εναντίον του μύκητα από τους Lalancette και Robison (2001) απέδειξε ότι το chlorothalonil ήταν το πιο αποτελεσματικό μυκητοκτόνο ακολουθούμενο από τα azoxystrobin και mycobutanil.
Όσον αφορά την περίοδο ψεκασμού, καλύτερη προστασία επιτεύχθηκε όταν τα μυκητοκτόνα εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και της άνοιξης. Με εξαίρεση τα μυκητοκτόνα που αναφέρθηκαν, πολύ λίγα προϊόντα έχουν έγκριση κατά τη διάρκεια των κρίσιμων περιόδων ευαισθησίας του ξενιστή (φθινόπωρο) και η αποτελεσματικότητά τους είναι προς το παρόν άγνωστη. Παράλληλα, κατά τις τελευταίες δεκαετίες, η αυξημένη συνειδητοποίηση των επιπτώσεων της χρήσης φυτοφαρμάκων για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία οδήγησε σε προσπάθειες για τη μείωση της εξάρτησης από χημικά μέσα προστασίας των καλλιεργειών.
Αρκετές χώρες έχουν κάνει πιο αυστηρό το νομικό πλαίσιο της παρασκευής φυτοφαρμάκων, εγγραφής και χρήσης, αυξάνοντας έτσι το κόστος και μειώνοντας τη διαθεσιμότητα αυτών των εργαλείων. Σε πολλές περιπτώσεις η ανθεκτικότητα, στα φυτοφάρμακα είναι μια κοινή πραγματικότητα σε πολλά ζιζάνια, έντομα και ασθένειες. Η ανάγκη για εναλλακτικές λύσεις των χημικών φυτοπροστατευτικών είναι επιτακτική. Αρκετές αναφορές έδειξαν ότι ο βιολογικός έλεγχος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ευρύτερα για την επίλυση των πιεστικών αναγκών διαχείρισης προβλημάτων φυτοπροστασίας.
Στην περίπτωση του Phomopsis amygdali (Fuscicocum), ο συνδυασμός των μέτρων ελέγχου βιολογικών και χημικών είναι αναγκαίος για την ελαχιστοποίηση των ζημιών που προκαλούνται από τον παθογόνο μύκητα στο φυτό.
Διαχείριση
Το κλάδευμα των προσβεβλημένων κλάδων και βλαστών (καθάρισμα των δέντρων και κάψιμο του μολυσμένου φυτικού υλικού) μειώνει την ένταση της ασθένειας.
Προτεινόμενο Πρόγραμμα Διαχείρισης
Σεπτέμβριος: 10Kg/ton BIOSHELL ZFC
Οκτώβριος: 5Kg BIOSHELL ZFC+5Kg BIOSHELL ZFS /ton
Φούσκωμα ματιών: 10Kg/ton BIOSHELL ZFC
Έναρξη άνθησης: 1,7Kg/ton thiophanate-methyl*
Καρπίδιο: 2,5lt/ton chlorothalonil*
(με μπλε γράμματα οι πλέον απαραίτητες επεμβάσεις)
* Έχει έγκριση μόνο στην ροδακινιά. Στην αμυγδαλιά μπορεί να χρησιμοποιηθούν χαλκούχα ή BIOSHELL ZFC
![]() |
![]() |
Χαρακτηριστική πληγή σε βλαστούς από τον μύκητα (φωτό δεξιά: Norman Lalancette, Rutgers Univ.) |
![]() |
![]() |
Φωτό αριστερά: Κηλίδες σε φύλλο. Φωτό δεξιά: Βλαστός που ξεραίνεται |
![]() |
![]() |
Φωτό αριστερά: Προσβολή βλαστών και οφθαλμών (Photo: Norman Lalancette, Rutgers Univ). Φωτό δεξιά: Ξερός βλαστός |
Βιβλιογραφία
1. Adaskaveg, J. E., and Förster, H. 1999. First report of fruit rot and associated branch dieback of almond in California caused by a Phomopsis species tentatively identified as P. amygdali. Plant Dis. 83 : 1073.
2. Cohoon, D. F., and Daines, R. H. 1956. Peach canker (Fusicoccum amygdali) : times and sites of infections. Plant Dis. Rep. 40 : 304-308.
3. Daines R.H. 1959. Advises Bordeaux-Arsenic mixture for peach canker. New Jersey Agric. 41: 2-4.
4. Grosclaude, C. 1968. Le chancre à Fusicoccum amygdali chez le pêcher. Arbor. Fruit. 175: 20-25.
5. Lalancette, N., and Robison, D. M. 2001. Seasonal availability of inocu-lum for constriction canker of peach in New Jersey. Phytopathol. 91:1109-1115.
6. Trigui, A. 1968. Sur la présence en Tunisie de Fusicoccum amygdali Delacroix sur Amandier. Bull. E. N. S. A. T. 18/19: 65-68.
7. Tuset, J.J. and Portilla, M.T. 1989. Taxonomic status of Fusicoccum amygdali and Phomopsis amygdalina. Can. J. Bot. 67: 1275-1280.
8. Uddin, W., Stevensen, K.L., and Pardo- Schultheiss, R.A. 1997. Pathogenicity of a species of Phomopsis causing shoot blight on peach in Georgia and evaluation of possible infection courts. Plant Dis. 81: 983-989.