Στην αντιμετώπιση του Δάκου της ελιάς γιατί δεν επιλέγουμε ως πρώτη επιλογή τα νεονικοτινοειδή.

Το acetamiprid είναι ένα νεονικοτινοειδές εντομοκτόνο που δρα στο νευρικό σύστημα των εντόμων. Είναι
συνθετικό παράγωγο της νικοτίνης και χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση διαφόρων εντομολογικών
εχθρών στις γεωργικές καλλιέργειες.
Ο μηχανισμός δράσης του acetamiprid
Το acetamiprid λειτουργεί ως αγωνιστής των νικοτινικών ακετυλοχολινικών υποδοχέων (nAChRs) στο
νευρικό σύστημα των εντόμων. Δεσμεύεται σε αυτούς τους υποδοχείς, προκαλώντας υπερδιέγερση των
νευρικών κυττάρων, με αποτέλεσμα την παράλυση και τον θάνατο του εντόμου. Οι νικοτινικοί υποδοχείς
στα έντομα είναι αρκετά διαφορετικοί από τους ανθρώπινους, καθιστώντας το acetamiprid σχετικά πιο
επιλεκτικό.
Δράση του acetamiprid έναντι του Δάκου (Bactrocera oleae) και άλλων Διπτέρων
Τα Δίπτερα (μύγες, κουνούπια, κ.ά) έχουν νευρικό σύστημα που περιλαμβάνει τους νικοτινικούς υποδοχείς,
οπότε το acetamiprid μπορεί να τους επηρεάσει. Ωστόσο, το acetamiprid είναι περισσότερο
αποτελεσματικό κατά συγκεκριμένων ομάδων εντόμων, κυρίως αφίδων (Aphids μελίγκρες), αλευρωδών
(Whiteflies) και άλλα ομοειδή μυζητικά έντομα. Η αποτελεσματικότητα του acetamiprid έναντι Διπτέρων
εξαρτάται από το είδος. Π.χ. για τα κουνούπια, υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι το acetamiprid έχει
εντομοκτόνο δράση, αλλά η ευαισθησία μπορεί να διαφέρει. Σε γενικές γραμμές, τα Δίπτερα δείχνουν
μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε σχέση με άλλα έντομα, πιθανώς λόγω διαφορών στη δομή των nAChRs ή
στην ικανότητα αποτοξίνωσης.
Το acetamiprid είναι αποτελεσματικό εντομοκτόνο που δρα μέσω του νευρικού συστήματος. Εναντίον των
Διπτέρων έχει δράση, αλλά αυτή η δράση ποικίλλει ανάλογα με το είδος. Σε μερικά Δίπτερα μπορεί να
απαιτούνται μεγαλύτερες δόσεις ή συνδυασμοί με άλλα σκευάσματα για αποτελεσματική καταπολέμηση.
Η ανάπτυξη ανθεκτικότητας και η ποικιλία νικοτινικών υποδοχέων επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα.
Δάκος της ελιάς και acetamiprid
Ο δάκος είναι έντομο της οικογένειας Tephritidae, που η προνύμφη του καταστρέφει την ελιά τρώγοντας
εσωτερικά τον καρπό. Είναι δύσκολο να ελεγχθεί λόγω της προστατευμένης διαβίωσής του μέσα στον
καρπό.
Αποτελεσματικότητα acetamiprid: Το acetamiprid είναι νεονικοτινοειδές με συστηματική δράση και καλή
διείσδυση. Εντομοκτόνα της κατηγορίας αυτής χρησιμοποιούνται σε ορισμένες περιπτώσεις κατά του
δάκου, αλλά δεν θεωρούνται τα πιο αποτελεσματικά σκευάσματα.
Συνήθως, για τον δάκο προτιμώνται σκευάσματα με δραστική ουσία spinosad, ή πυρεθρινοειδή.
Παρόλα αυτά, το acetamiprid μπορεί να έχει καλή δράση, σε συνδυασμό με παγίδες ή ως μέρος
ολοκληρωμένης στρατηγικής IPM.
Επιστημονικά δεδομένα:
Μελέτες δείχνουν ότι το acetamiprid μπορεί να μειώσει σημαντικά τους πληθυσμούς του δάκου όταν
εφαρμόζεται σωστά. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητά του εξαρτάται από τη δόση, τον χρόνο εφαρμογής και
την ανθεκτικότητα του πληθυσμού. Επιπλέον, η χρήση acetamiprid πρέπει να γίνεται προσεκτικά, λόγω
πιθανής ανάπτυξης ανθεκτικότητας και επιπτώσεων στα ωφέλιμα έντομα.
Πλεονεκτήματα: Σχετικά χαμηλή τοξικότητα για θηλαστικά, καλή διείσδυση.
Μειονεκτήματα: Πιθανή ανθεκτικότητα, μέτρια αποτελεσματικότητα.
Βιβλιογραφία (επιστημονική τεκμηρίωση)
Tomizawa, M. & Casida, J.E., 2005. Neonicotinoid insecticide toxicology: mechanisms of selective action. Pest
Management Science, 61(2), 108–113.
Sparks, T.C., Nauen, R., IRAC Insecticide Resistance Team, 2013. IRAC: Mode of action classification and
insecticide resistance management. Insect Biochemistry and Molecular Biology, 43(9), 799–808.
Nauen, R., Ebbinghaus-Kintscher, U., Schmuck, R., 2003. Toxicology and neurophysiology of neonicotinoids:
Insecticides with selective action on insect nicotinic acetylcholine receptors. Pest Management Science,
59(8), 645–650.
Κλασσικά στην αντιμετώπιση του Δάκου πρέπει να επιλέγουμε ένα εντομοκτόνο γρήγορο και
αποτελεσματικό ώστε να αποφύγουμε ζημιές στον καρπό, από χαμηλή η αργή και αναποτελεσματική
δράση. Τέτοια χαρακτηριστικά από τις εναπομένουσες δραστικές ουσίες εναντίον του Δάκου της ελιάς
έχουν οι πυρεθρίνες.
Οι πυρεθρίνες και τα συνθετικά πυρεθρινοειδή είναι εντομοκτόνα που δρουν στο νευρικό σύστημα των
εντόμων, προκαλώντας παράλυση και θάνατο.

Η δράση τους είναι ταχεία και έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως για την καταπολέμηση του δάκου της ελιάς τον τελευταίο μισό αιώνα.

• Έχουν άμεση δράση (knock-down effect).
• Χαμηλή τοξικότητα για τα θηλαστικά.
• Είναι κατάλληλα για ψεκασμούς κάλυψης,
• επιτρέπονται σε ορισμένες βιολογικές καλλιέργειες (κυρίως φυσικές πυρεθρίνες)

Μειονεκτήματα
Μικρή υπολειμματική δράση, καθώς αποδομούνται γρήγορα από το φως (φωτοαποικοδόμηση). Απαιτούν
συχνές επαναλήψεις σε περιόδους έντονης προσβολής. Μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις σε ωφέλιμα
έντομα.

Βιβλιογραφία
Haniotakis, G.E., 2005. Olive pest control: present status and prospects. IOBC/WPRS Bulletin, 28(9), 1–9.
Varikou, K., Birouraki, A., Kalaitzaki, A., & Tsitsipis, J., 2010. Efficacy of natural pyrethrin against the olive fruit
fly, Bactrocera oleae (Diptera: Tephritidae), under laboratory and field conditions. Journal of Pest Science,
83, 227–233.
Tsitsipis, J.A., 1990. Use of pyrethroids in the control of olive fruit fly in Greece. EPPO Bulletin, 20(1), 90–93.

Συνιστούμε λοιπόν την χρήση πυρεθρινών ή πυρεθρινοειδών (οι οποίες είναι γρήγορα αποτελεσματικά και φθηνά μέσα εναντίον Διπτέρων όπως ο Δάκος) σε συνδυασμό με προϊόντα BIOSHELL για να προστατευτούν από την φωτοδιάσπαση και να δράσουν μεγαλύτερο διάστημα με την μέθοδο της αργής αποδέσμευσης
(τεχνολογία BIOSHELL).